Aragón
De regio Aragón strekt zich uit
tot halverwege Spanje. Eén van de langste rivieren van Spanje,
de Ebro, deelt de regio in tweeën. Het landschap varieert sterk,
van de besneeuwde toppen in het Nationale Park Ordesa in de
Pyreneeën tot de droge vlakten van het binnenland. In deze weinig
bezongen en bezochte regio vindt u prachtige
mudéjar-architectuur en onbedorven middeleeuwse steden.
Aragón reikt van de
Pyreneeën ten noorden van Huesca over de droge streek rond
Zaragoza tot de beboste heuvels in de provincie Teruel. In de steden
Teruel en Zaragoza staan enkele van de indrukwekkendste
mudéjar-monumenten van Spanje. De regio is rijk aan pittoreske,
goed bewaard gebleven stadjes. Het Nationale Park Ordesa kent
ontzagwekkende berglandschappen, die alleen in de lente, wanneer de
sneeuw smelt, kunnen worden bezocht. Maar zelfs dan zijn de gebieden
vaak alleen te voet toegankelijk. Het landschap van Los valles, een
geliefde vakantiebestemming, is minder spectaculair. Andere
aantrekkelijke plaatsen zijn het Castillo de Loarre, het Monasterio de
San Juan de la Peña en de watervallen bij het Monasterio de
Piedra.
Snelwegen verbinden Zaragoza met
Baskenland, Navarra, Madrid en Barcelona. Doorgaande wegen verbinden de
belangrijkste steden in de regio met elkaar, en er loopt een route van
Teruel naar Valencia. Veel secundaire wegen zijn verbeterd, waardoor u
vlot door de vlakke gebieden kunt rijden. In bergachtige gebieden moet
u verdacht zijn op vertraging door loslopend vee, ijsvorming in de
winter en overstromingen door smeltwater in de lente. De voornaamste
spoorlijnen lopen van Zaragoza naar Madrid, Barcelona en Valencia.
Bussen rijden niet regelmatig, behalve in de dichtbevolkte gebieden.
Bij Zaragoza ligt een klein vliegveld.
Van de 12de tot de 15de eeuw was
Aragón een machtig koninkrijk, of beter gezegd, een federatie
van staten, waaronder Catalonië. In de bloeiperiode van het rijk,
de 13de eeuw, reikte het grondgebied tot Sicilië. Ferdinand II van
Aragón huwde in 1469 Isabella van Castilië en León,
waarmee de weg voor de eenwording van Spanje werd vrijgemaakt. Na de
Reconquista werden moslimarchitecten en ambachtslieden hier met meer
tolerantie bejegend dan elders. Zij bleven bouwen in hun typische
mudéjar-stijl met gedetailleerd metselwerk en geometrische
keramische decoraties. Hun werk is in heel Aragón te zien. Zeer
mooie voorbeelden vindt u in Teruel en in de hoofdstad Zaragoza, de
vijfde stad van Spanje aan de oevers van de Ebro.
De hoogste pieken van de
Pyreneeën liggen in de provincie Huesca. U kunt van de mooiste
vergezichten genieten aan de voet van de Pyreneeën, waar het
Aragonese deel van de pelgrimsroute naar Santiago de Compostela het
landschap doorkruist. Op deze route is het 9de-eeuwse Monasterio de San
Juan de la Peña, deels schuilgaand onder een overhangende rots,
waarschijnlijk het spectaculairst om te zien.
Navarra
Navarra is een autonome gemeenschap bestaande uit één
enkele gelijknamige provincie die in het noorden aan Frankrijk grenst,
in het oosten aan Aragón, in het westen aan het Baskenland en in
het zuiden aan de Riojastreek. De hoofdstad Pamplona-Iruna
heeftongeveer 180.000 inwoners. Van zuid naar noord veranderen de
vruchtbare vlakten van het dal van de Ebro in een overgangsgebergte, La
Zona Media, tot aan Pamplona, welke plaats in een grote kom ligt,
omringd door bergen: tot aan hier reikt het mediterrane Navarra. Vanuit
Pamplona naar het westen toe strekt zich een landschap van groene
dalen, weiden en bossen uit: dit is het vochtige Atlantische deel van
Navarra. Naar het westen toe is het landschap woester, met langgerekte
dalen die eindigen in de Pyreneeën: het Pyreneese Navarra met
dennen- en beukenbossen.
Net als het landschap veranderen in elk gewest ook het soort
gewassen en het klimaat, de dorpen en de volksbouwkunst, de levenwijze
en de tradities. In de bergen en het dal van Pamplona is een Baskische
en een Pyreneese invloed te bespeuren. In de Riberastreek lijken de
eigenschappen van de inwoners, de gewoonten en de architectuur meer op
die van het nabijgelegen Rioja en Aragón. En in La Zona Media is
een samensmelting van beide andere gebieden te vinden.
La Rioja
La Rioja is zowel een provincie als een autonome regio in het
noorden van Spanje. De hoofdstad is Logroño. Andere plaatsen
zijn Calahorra, Arnedo, Haro, San Asensio, Navalsaz en Najera. La Rioja
grenst aan Baskenland (provincie Álava), Navarra, Aragon
(provincie Zaragoza) en Castilla y León (provincies Soria en
Burgos). De Ebro en de Río Oja (waaraan de streek zijn naam
dankt) stromen door deze regio. La Rioja werd in 1982 een autonome
regio bij de herindeling van Spanje na de Franco-dictatuur, en dit
vanwege de economische verschillen met de omliggende regio's. Het is
met 5.045 km2 de op een na kleinste autonome regio van Spanje en heeft
van al die regio's de kleinste bevolking: 281.614 inwoners in 2003.
Ruim de helft van de 174 gemeentes van La Rioja tellen minder dan 200
zielen. Bijna de helft van de inwoners woont in de hoofdstad
Logroño.
La Rioja is, hoewel een van de kleinere autonome gemeenschappen van
Spanje, een groots land. Deze schijnbare tegenspraak wordt onmiddellijk
duidelijk zodra u iets ontdekt van zijn grote historische, culturele en
natuurlijke rijkdom. Niet voor niets grenst het aan maar liefst vier
andere autonome gemeenschappen; van elk daarvan nam het meest
waardevolle over in de smeltkroes van de eigen identiteit. Aan de
noordkant liggen Baskenland en Navarra, aan de oostkant Aragón
en in het zuiden Castilla y León; allemaal lijken ze wat op la
Rioja en allemaal hebben ze de streek iets te benijden.
Dat geldt zeker ook voor het klimaat; la Rioja heeft de gematigde
temperaturen van de Atlantische Oceaan, de warmte van de Middellandse
Zee en de straffe klimaatinvloeden van de binnenlanden van het Iberisch
Schiereiland. De noordelijke invloed is meer te merken in het
hogergelegen gedeelte van de autonome gemeenschap, la Rioja Alta, en
het mediterrane karakter vindt vooral zijn weerslag in de zuidelijk
gelegen streek van la Rioja Baja. De grond wordt overal met zorg
bewerkt en biedt fabuleuze producten: uitstekende groenten, fruit en
wijn! Bovenal wijn, behorende tot de beste wijnen ter wereld. Maar het
beste is om dat persoonlijk te gaan natrekken.
Begin- en eindpunt rondreis = Jaca. Afstand Utrecht-Jaca = 1350
km. Afstand rondreis =1500 km.